دانشنامه برق

مولتی ترن ( multi turn) یک مقاومت متغیر شبیه به پتانسیومتر، اما بسیار دقیق‌تر است. میزان مقاومت در مولتی ترن هم با پیچاندن ولوم آن تغییر می‌کند و تغییراتش به شکل لگاریتمی است نه خطی. برای تنظیم مقدار مقاومت پتانسیومتر و ولوم می‌توان با نیم دور چرخاندن پیچ تنظیم آن‌ها را از حداقل مقدار به حداکثر مقدار رساند، ولی در مولتی ترن برای رسیدن از حداقل به حداکثر باید ...  ادامه مطلب 

کابل های خود نگهدارنده (Aerial bundled cables) طبق تعریف عبارتند از چندین هادی فاز عایق دار به هم پیچیده شده که معمولا هادی نول آن بدون عایق می باشد و در خطوط توزیع هوایی مورد استفاده قرار می گیرند. این کابل ها در مواردی که استفاده از خطوط با هادی های لخت هوایی منجر به بروز حوادث خطرات جانی و حوادث می شود و یا اینکه رعایت حریم خطوط برق و سایر نکات فنی و ایمنی شبکه برق مقدور نیست ...  ادامه مطلب 

اسلیپ رینگ (slip ring) یا روتاری کانورتر یک وسیله الکترومکانیکی است که امکان انتقال قدرت و سیگنال های الکتریکی را از یک ساختار ثابت به یک ساختار دوار فراهم می کند. به عبارت دیگر روشی برای ایجاد یک اتصال الکتریکی بین تجهیزات دوار است که اجازه می دهد انرژی بین دو بخش الکتریکی دوار جریان پیدا کند. همچنین استفاده از آنها باعث بهبود و ساده سازی عملکرد ...  ادامه مطلب 

توربین بادی به توربینی گفته می‌شود که برای تبدیل انرژی جنبشی باد به انرژی مکانیکی به کار می‌رود. اجزای تشکیل دهنده توربین بادی: باد سنج (Anemometer): این وسیله سرعت باد را اندازه گرفته و اطلاعات حاصل از آن را به کنترل‌کننده‌ها انتقال می‌دهد. پره‌ها (Blades): بیشتر توربین‌ها دارای دو یا سه پره می‌باشند. وزش باد بر روی پره‌ها باعث بلند کردن و چرخش ...  ادامه مطلب 

پژوهشگران با تکنیکی انقلابی موفق شده‌‌اند بدون تغییر در نوع محیط، سرعت نور را در فضای آزاد از نصف به ۳۰ برابر سرعت عادی نور برسانند و نیز مسیر حرکت آن را معکوس کنند. بالاخره خبر رسیده است که پژوهشگرانی از دانشگاه مرکزی فلوریدا راهی برای کنترل سرعت نور یافته‌‌اند. آن‌‌ها نه‌‌تنها توانسته‌‌اند سرعت یک پالس نور را افزایش دهند، بلکه موفق ...  ادامه مطلب 

روتامتر نوعی دبی سنج است که می تواند دبی سیال عبوری از یک لوله را برای ما اندازه گیری نماید. این سیال می تواند مایع و یا گاز باشد. استفاده از روتامتر برای اندازه گیری دبی بسیار رواج دارد. روتامتر از یک مجرای مخروطی تشکیل می شود که درون آن یک شناور موجود می باشد. در اثر عبور جریان سیال از پایین به بالای روتامتر، نیروی مقاومی به این شناور وارد می شود و آن را به طرف بالا ...  ادامه مطلب 

اتاق باتری (battery room) یک اتاق در یک مرکز است که با در بر داشتن باتری (battery)، به عنوان پشتیبان یا سیستم برق اضطراری (uninterruptible power systems) استفاده می‌شود. باتری‌ها جریان برق مستقیم (DC) ارایه می‌کنند که ممکن است به طور مستقیم توسط برخی از انواع تجهیزات استفاده شود و یا ممکن است توسط تجهیزات تامین برق اضطراری یا UPS به برق متناوب (AC) تبدیل شود. باتری‌ها ...  ادامه مطلب 

نظر به اینکه اصولاً حاملهای باردار (الکترونهای آزاد) باعث هدایت جریان در فلزات و ایجاد قوس الکتریکی در عایق ها می شوند، لذا در خلأ کامل چون هیچ عنصری وجود ندارد که حامل الکترونها باشد، باید جدا شدن دو کنتاکت فلزی جریان دار به احتمال قوی بدون ایجاد انجام گیرد. با توجه به این اصل مهم کلیدهای فشار قوی که کنتاکتهای آن در خلأ از هم جدا می شوند ساخته شده ...  ادامه مطلب 

مقاومت ویژه خاک (Soil resistivity) مقداری است که نشان می دهد یک حجم معینی از خاک (مکعبی از خاک به طول، عرض و ارتفاع یک متر) چقدر در برابر عبور جریان الکتریکی مقاومت می کند و واحد آن اهم-متر یا اهم-سانتی متر می باشد. این مقدار یک پارامتر مهم در سیستم هایی است که وابسته به عبور جریان از زمین می باشند. اندازه مقاومت ویژه خاک می تواند از یک اهم-متر (آب دریا) تا چند میلیون ...  ادامه مطلب 

به طور کلی کلید های برق بصورت زیر طبقه بندی می شوند: 1- بر حسب نوع منبع نیرو که شامل کلیدهای مورد مصرف در برق متناوب (AC) برق مستقیم (DC) و هر دو نوع متناوب و مستقیم (DC و AC ) می شود. 2- بر حسب نوع اتصال که شامل کلیدهای یک جهته (یک پل، دو پل، سه پل و سه پل و نول ) کلید های چند (دو جهته با حالت خاموش، دو مداره تبدیل، تبدیل دوپل، و صلیبی) می ...  ادامه مطلب 

به طور کلی عناصر و قطعات الکترونیکی به دو دسته اکتیو Active (فعال) و پسیو Passive (منفعل) تقسیم می شوند. تعاریف مختلفی که برای عناصر اکتیو ( Active ) وجود دارد : 1- عناصر و المان هایی هستند که جریان الکتریسیته را کنترل می کنند. اکثر مدارهای الکترونیکی حداقل یک قطعه Active دارند. 2- یا تعریف دیگرش این است که عناصر active نیاز به منبع خارجی لازمی برای عملکردشان دارند. برای مثال یک ...  ادامه مطلب 

می‌توان رله را به عنوان یک کلید یا سوییچ تعریف کرد. کاربرد کلیدها معمولا برای این هست که یک مدار الکتریکی رو به طور دستی خاموش و روشن کنیم. کار رله‌ها هم به همین شکل است اما تفاوتی که این قطعه با بقیه کلیدها دارن اینه که رله ها این کار رو با استفاده از سیگنال الکتریکی انجام میدن یعنی یک رله با استفاده از یک سگینال الکتریکی یک مدار رو روشن و یا خاموش ...  ادامه مطلب 

در بسیاری از مواقع مشاهده می‌شود که پریزهای برق منازل یا محل‌های کار هردو دارای فاز هستند ویا به اصطلاح دوفاز شده‌اند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که سیم وسط ترانس توزیع برق شبکه اصلی قطع شده باشد یا در آن ایرادی روی دهد. در ترانس‌های توزیع برق در شبکه‌های انتقال معمولا انشعاب چندین مشترک از یک ترانس منشعب می‌شود و معمولا یک سیم نول برای هر سه فاز ...  ادامه مطلب 

عیب های سیستم های قدرت ناشی از حرارت آنی تحت شرایط بهره برداری معیوب تجهیزات و برخورد صاعقه بر خطوط انتقال رخ می دهد که دراینصورت برای حفاظت کل سیستم قدرت توسط رله های حفاظتی و با فرمان به کلید های قدرت هر سه فاز سیستم قطع خواهد شد. بنابراین برای انتخاب صحیح کلید های قدرت و رله های حفاظتی ناچاریم مقدار جریان عبوری در آنها را در مواقع قبل و بعد از عیب و ...  ادامه مطلب 

دکتر ادوین هال در سال ۱۸۷۹  یعنی ۱۸ سال قبل از کشف الکترون پدیده اثر هال را کشف کرد. براساس تحقیقات دکتر هال وقتی که میدان مغناطیسی عمودی یک آهنربا به یک ضلع مستطیل نازکی از جنس طلا که دارای جریان الکتریکی است وارد شود باعث بوجود آمدن اختلاف پتانسیل در ضلع مقابل می‌گردد. همچنین او با این نکته پی برد که میزان ولتاژ به اندازه جریان عبوری از رسانا و چگالی شار مغناطیسی ...  ادامه مطلب 

تکنولوژی PowerLine محصول جدیدی است که امکان اتصال کامپیوترهای یک ساختمان را بدون نیاز به کابل‌کشی شبکه و با استفاده از سیم‌کشی برق ساختمان فراهم می‌سازد. مزیت استفاده از دستگاه پاورلاین امکان ایجاد شبکه‌ی کامپیوتری در ساختمان‌هایی است که عملیات کابل‌کشی در آن دشوار است یا دسترسی به تمام مکان‌های ساختمان ممکن نیست. این دستگاه به پریز برق معمولی متصل شده و ...  ادامه مطلب 

کریستال یک قطعه ی الکترونیکی 2 پایه می باشد که یک سیگنال الکتریکی بسیار دقیق با فرکانس خاص (مثلا فرکانس 16MHz) را تولید می کند. به عبارت دیگر کریستال در مدار اسیلاتور ، به منظور تولید نوسانات بکار گرفته می شود. کریستال ها با فرکانس شان شناخته می شوند. به این معنا که با قرار دادن یک کریستال در مدار اسیلاتور، فرکانس خاص آن کریستال تولید می شود. به این قطعه که نوسان‌ساز ...  ادامه مطلب 

سلف که به آن القاگر نیز می گویند قطعه‌ای الکترونیکی است که از یک سیم پیچ و هسته‌ای مغناطیسی ساخته شده است. به عبارت دیگر سلف از پیچیده شدن سیم بر روی یک استوانه فلزی که از جنس فریت (آهن نرم) است، ساخته می شود که به این استوانه فلزی مغزی می گویند. سلف کاربرد بسیار وسیعی دارد ولی نسبت به مقاومت ها و خازن ها کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. سلف در منابع تغذیه، فرستنده ها و ...  ادامه مطلب 

استاندارد فرانسوی NFC 17-102 (نسخه سپتامبر 2011) یک استاندارد جامع درمورد محصولات و نصب محصولات در زمینه حفاظت از صاعقه اشاره دارد. NFC 17-102 (نسخه سپتامبر 2011) یک استاندارد دقیق برای اطمینان از کیفیت محصول است. در این قسمت قصد داریم نکات مهمی را مطابق استانداردNFC17-102 که در مورد نصب صاعقه گیرهای الکترونیکی مطرح می شود را مورد بررسی قرار ...  ادامه مطلب 

موتور استرلینگ که به آن ماشین استرلینگ هم گفته می‌شود یک موتور حرارتی است که در سال ۱۸۱۶ توسط دکتر رابرت استیرلینگ اختراع شد. موتور استرلینگ یک موتور حرارتی با آلایندگی بسیار پایین (صوتی و گازهای گلخانه ای) است که با منابع انرژی خارجی مختلفی کار میکند. اگر این منبع انرژی نور خورشید باشد، همین میزان کم آلایندگی به صفر میرسد. موتور استیرلینگ قابلیت بازدهی بیشتری نسبت به ...  ادامه مطلب