نحوه انتخاب منبع تغذیه (پاور) کامپیوتر

یکی از کم هیجان انگیزترین، اما مهم ترین قطعات کامپیوتر، منبع تغذیه است. البته رایانه های شخصی با برق کار می کنند، و این برق مستقیماً از دیوار به تمام اجزای داخل کیس رایانه شخصی تامین نمی شود. در عوض، الکتریسیته از جریان متناوب (AC) ارائه شده توسط شرکت برق به جریان مستقیم (DC) مورد استفاده اجزای رایانه شخصی در ولتاژ مورد نیاز عبور می کند. خرید هر منبع تغذیه برای راه اندازی رایانه شخصی وسوسه کننده است، اما این انتخاب عاقلانه ای نیست. منبع تغذیه ای که برق قابل اطمینان یا تمیزی را ارائه نمی کند، می تواند مشکلات متعددی را ایجاد کند، از جمله بی ثباتی که به سختی می توان آن را تعیین کرد. در واقع، خرابی منبع تغذیه اغلب می‌تواند باعث مشکلات دیگری مانند تنظیم مجدد (ریست) و فریز تصادفی شود که در غیر این صورت ممکن است مبهم و گنگ باقی بماند.
بنابراین، شما باید به اندازه گزینه های CPU، GPU، RAM و ذخیره سازی هارد (و یا SSD)، زمان و توجه خود را به منبع تغذیه (پاور) خود اختصاص دهید. انتخاب منبع تغذیه مناسب بهترین عملکرد ممکن را برای شما به ارمغان می‌آورد و کمک می کند تا مادام العمر اطمینان داشته باشید.

در حالی که چندین فاکتور مهم برای انتخاب منبع تغذیه وجود دارد - درست مانند هر قطعه رایانه شخصی - شناسایی یکی از مهم ترین عوامل بسیار ساده است. برای اینکه بدانید چه مقدار توان خروجی نیاز دارید، نیازی به بررسی معیارها یا خواندن نظرات ندارید. در عوض، می‌توانید از ابزاری مانند ماشین‌حساب منبع تغذیه Newegg استفاده کنید تا دقیقاً میزان برق مورد نیاز منبع جدیدتان را برای خروجی تعیین کنید. برای استفاده از ابزار، باید اجزای خود را از لیست های کشویی برای هر دسته انتخاب کنید. ابزار فوق با جدیدترین گزینه ها برای واحد پردازش مرکزی (CPU)، مادربرد، واحد پردازش گرافیکی (GPU)، حافظه دسترسی تصادفی (RAM) و غیره به روز است. در حالی که ابزار به جزئیات هر جزء نمی پردازد، اما در صورت لزوم این کار را انجام می دهد و حدس و گمان را از تصمیم گیری در مورد میزان برق مورد نیاز شما حذف می کند؛ به عنوان مثال، اگر در حال ساخت (یا خرید) یک رایانه با پردازنده Intel Core i7-11700K، پردازنده گرافیکی Nvidia GeForce RTX 3070، 16 گیگابایت رم متشکل از دو قطعه 8 گیگابایتی، یک درایو حالت جامد 1 ترابایتی هستید. (SSD) و یک هارد دیسک 1 ترابایتی 7200 RPM (HDD) ، میزان 512 وات برق توصیه می شود. شما می توانید یک منبع تغذیه 600 وات را برای اطمینان انتخاب کنید - و خرید با انتخاب گزینه درست معقول خواهد شد.

البته، برای اطمینان بیشتر از رفع نیازهای بلند مدت خود، ممکن است چند سناریو را بخواهید اجرا ؛ به عنوان مثال، ارتقاء به GPU Nvidia GeForce RTX 3080 توصیه شده را به 602 وات می رساند، در حالی که دوبرابر کردن RAM تفاوتی ایجاد نمی کند. اگر فکر می کنید که ممکن است GPU خود را ارتقا دهید، پس حداقل یک پاور 700 وات می خواهید.
حالا شما قضیه را دریافتید! امروز فقط برای برآورده کردن نیازهای خود برنامه ریزی نکنید، در عوض کمی دوراندیشانه نگاه کنید و به تغییراتی که ممکن است بعداً بخواهید فکر کنید. و اگر یک رایانه شخصی از پیش ساخته شده (Pre-built PC) می‌خرید، باید مطمئن شوید که از چه منبع تغذیه استفاده می کند تا مطمئن شوید که هر چیزی را اضافه می کنید از پس آن بر می آید یا اینکه تعویض آن به قدرکافی آسان باشد.

یک نکته مهم در مورد توان مصرفی: توان پیوسته و توان پیک چیزهای متفاوتی هستند؛ به طور کلی، شکل "حداکثر توان" منبع تغذیه به توان پیوسته (پایدار) اشاره دارد که PSU  (یا همان پاور) به طور مداوم تامین می کند، در حالی که اوج توان به حداکثر توان (سرج) افزایش یافته ای اشاره دارد که PSU می تواند ارائه دهد، البته برای مقدار بسیار کوتاه. زمان (به عنوان مثال، 15 ثانیه). هنگام خرید منبع تغذیه، مطمئن شوید که وات پیوسته و مداوم آن نیازهای شما را برآورده می کند، در غیر این صورت احتمالاً زمانی که رایانه شما بار  الکتریکی کامل داشته باشد، با مشکل مواجه خواهید شد.
در نهایت، نگران نباشید که خرید منبع تغذیه با توان بالاتر به این معنی است که شما لزوماً از برق بیشتری استفاده خواهید کرد، فقط برق مورد نیاز قطعات رایانه شخصی شما را می کشد - بنابراین اگرچه ممکن است هزینه بیشتر از آنچه که نیاز دارید اتلاف پول باشد، اما به دلیل این کار، رایانه شما هزینه بیشتر از این را نخواهد داشت.

برخی از تولیدکنندگان منبع تغذیه برای کمک به ایمن نگه داشتن قطعات شما در برابر مشکلات و چالش های مربوط به برق، محافظ هایی را در منبع تغذیه قرار می دخند. این محافظ‌ها اغلب منجر به افزایش هزینه به منبع تغذیه می شود، اما در عوض به شما اطمینان و آرامش خاطر بیشتری می بخشد.
اولین مورد، حفاظت از اضافه ولتاژ است که به مدار یا مکانیزمی اطلاق می شود که اگر ولتاژ خروجی از حد ولتاژ مشخص شده بیشتر شود (که اغلب از ولتاژ نامی خروجی بیشتر است)، پاور را خاموش می کند. این نوع حفاظت مهم است، زیرا ولتاژهای خروجی بالا ممکن است به اجزای سیستم شما آسیب برساند.
دوم حفاظت اضافه بار و جریان اضافه است. این مدارها زمانی که چالش جریان بیش از حد یا بار الکتریکی اضافی (از جمله جریان های اتصال کوتاه) بوجود می آید، پاور و رایانه شما را خاموش می کند تا از آسیب بالقوه به اجزای کامپیوترتان ممانعت به عمل آورد.

وات تنها یکی از معیارهای عملکرد منبع تغذیه است. یکی دیگر از میزان کارایی آن است، که معیاری است برای اینکه چقدر برق DC برای رایانه شخصی فراهم می کند و چه مقدار در درجه اول در اثر گرما از دست می رود. بهره وری مهم است زیرا بر میزان هزینه ای که برای آماده نگه داشتن رایانه خود خرج می کنید تأثیر می گذارد؛ به عنوان مثال، کامپیوتری را در نظر بگیرید که به 300 وات برق نیاز دارد. اگر از منبع تغذیه با راندمان 85 درصد استفاده می کنید، رایانه شما حدود 353 وات برق ورودی را از شرکت برق شما می گیرد. از طرف دیگر منبع تغذیه ای که تنها 70 درصد کارایی دارد، 428 وات برق را از سوکت دیوار می کشد. انتخاب منبع تغذیه کارآمدتر در  هزینه قبض برق ماهانه شما صرفه جویی می کند.
در عین حال، یک منبع تغذیه با میزان بازدهی بالاتر به رایانه شما اجازه می دهد تا خنک تر هم کار کند. هر قطعه از رایانه های شخصی مقداری گرما تولید می کند و این گرما مانع از عملکرد عالی سیستم شما می شود. منبع تغذیه کارآمدتر گرمای کمتری را دفع می‌کند، که به خاطر فن‌هایی که نیازی به کارکرد سریع، طولانی‌تر، اطمینان بهتر و طول عمر طولانی‌تر ندارند، متعاقبا سیستمی آرام تر را خواهید داشت.

گواهینامه 80 PLUS چیست؟

همانطور که در جستجوی منابع تغذیه هستید، بسیاری از آنها را خواهید دید که دارای برچسب های گواهینامه PLUS 80 هستند. 80 Plus یک برنامه صدور گواهینامه است که سازندگان می توانند از آن برای ارائه تضمین هایی مبنی بر اینکه منابع تغذیه آنها الزامات کارایی خاصی را برآورده می کند، استفاده کنند. 80 PLUS دارای سطوح مختلفی از گواهینامه اولیه تا تیتانیوم است و منابع تغذیه توسط آزمایشگاه‌های مستقل رتبه‌بندی می‌شوند تا سطوح بازده زیر را برای سیستم‌های برق ۱۱۵ ولتی مصرف‌کننده ارائه بدهند:

با این حال، وات تنها معیار توانایی منبع تغذیه برای پشتیبانی از تمام اجزای شما نیست. برق به قطعات توسط ریل تامین می شود، و در حالی که هر ریل ولتاژ نیاز به توجه دارد، بیشترین توجه باید به ریل(های) 12 ولتی معطوف شود که انرژی را برای پرقدرت ترین قطعات تامین می کند، مانند پردازنده و کارت های ویدئویی PCIe برقشان را از آنها تامین می نماید.
یک منبع تغذیه مدرن باید حداقل 18 آمپر (آمپر) روی ریل(های) +12 ولت برای یک رایانه به روز، بیش از 24 آمپر برای سیستم دارای یک کارت گرافیک عالی و حداقل 34 آمپر خروجی داشته باشد. هنگامی که صحبت از یک سیستم SLI/CrossFire پیشرفته می شود. رقم آمپر خروجی که در اینجا در مورد آن صحبت می کنیم، رقم ترکیبی PSU هایی است که بیش از یک ریل +12 ولت ارائه می دهند.

البته، این عدد خروجی کل ترکیبی است که باید به دنبال آن باشید، و همیشه نمی‌توانید ریل‌های +12 ولت را برای محاسبه خروجی ترکیبی جمع کنید. به عنوان مثال، یک PSU با برچسب ریل هایی با برچسب +12V1@18A و +12V2@16A ممکن است به جای 34A تنها خروجی برق ترکیبی 30A داشته باشد. این اطلاعات را در مشخصات اقلام دقیق یا روی برچسب اطلاعات PSU جستجو کنید.

اگر می‌خواهید پیکربندی SLI/Crossfire را اجرا کنید، باید مطمئن شوید که ریل(های) +12 ولت کمتر از 34 آمپر ترکیبی ارائه نمی‌دهند. منبع تغذیه های مختلف برچسب متفاوتی دارند - برخی حداکثر آمپراژ ارائه شده توسط هر ریل را نشان می دهند و برخی حداکثر وات ترکیبی را ارائه می دهند، به عنوان مثال، 396W، که برابر است با 396W/12V = 33A.
نکته مهم دیگر تعداد ریل هایی است که یک منبع تغذیه برای تامین برق اجزای خود استفاده می کند. به بیان ساده، یک منبع تغذیه می تواند تنها یک ریل +12 ولت را برای تامین تمام برق اجزای رایانه شما فراهم کند، یا می تواند چندین ریل داشته باشد. استفاده از یک ریل به این معنی است که تمام برق برای تمام اجزای متصل به آن در دسترس است – این امر پیکربندی را آسان می‌کند زیرا نیازی به نگرانی در مورد تطبیق اجزا با ریل ندارید، اما همچنین به این معنی است که یک منبع تغذیه، مانند یک نوسان، تمام اجزا را تحت تاثیر قرار خواهد داد. برعکس، داشتن ریل های متعدد تا حدی امنیت را در برابر خرابی فاجعه آمیز  را فراهم می نماید، اما نیاز به دقت بیشتری در تنظیم کارها دارد.




مسئله بعدی یک مورد ساده است – باید فرمی تهیه کنید تا بر اساس کیس و ماردبورد، منبع تغذیه متناسب را پیدا کنید که در آن فرم فاکتور مطمئن می شوید که پاور از نظر فیزیکی با نیاز شما مطابقت دارد. خوشبختانه استانداردهایی از نظر منابع تغذیه نیز مانند کیس ها و مادربردها وجود دارد.
این موضوع می تواند بسیار پیچیده باشد، اما نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که می خواهید منبع تغذیه خود را با کیس و مادربرد خود مطابقت دهید. در زیر یک مرور کلی از مهمترین فاکتورهای منبع تغذیه امروزی ارائه شده است.

ATX
اگرچه هنوز منابع تغذیه با فرم فاکتور AT برای خرید در دسترس هستند، منابع تغذیه با فاکتور AT بدون شک محصولاتی قدیمی هستند که در شرف اتمام هستند. حتی منابع تغذیه فرم فاکتور بعدی ATX (ATX 2.03 و نسخه‌های قبلی) در حال کاهش هستند. تفاوت عمده بین فاکتورهای منبع تغذیه ATX و AT عبارتند از:
منابع تغذیه ATX یک ریل ولتاژ +3.3 ولتی را فراهم می کند.
منبع تغذیه ATX از یک کانکتور 20 پین به عنوان کانکتور اصلی برق استفاده می کند.
منابع تغذیه ATX از ویژگی Soft-off پشتیبانی می کنند و به نرم افزار اجازه می دهد منبع تغذیه را خاموش کند.


ATX12V
فرم فاکتور ATX12V اکنون انتخاب اصلی است. چندین نسخه مختلف از فرم فاکتور ATX12V وجود دارد، و آنها می توانند بسیار متفاوت از یکدیگر باشند. مشخصات ATX12V v1.0 به فرم فاکتور اصلی ATX یک کانکتور 4 پین + 12 ولت اضافه کرد تا انرژی را به طور انحصاری به پردازنده برساند و یک کانکتور برق کمکی 6 پین که ولتاژهای +3.3 و 5 + ولت را ارائه می دهد. مشخصات بعدی ATX12V v1.3 کانکتور برق 15 پین SATA را در بالای همه موارد اضافه کرد.
یک تغییر اساسی در مشخصات ATX12V v2.0 رخ داد که کانکتور اصلی برق را از فرمت 20 پین به فرمت 24 پین تغییر داد و کانکتور برق کمکی 6 پین را حذف کرد. همچنین، مشخصات ATX12V v2.0 همچنین محدودیت جریان را در کانکتور برق پردازنده 4 پین برای ریل 12 ولت 2 جدا می کند (جریان +12 ولت به ریل های 12 ولت 1 و 12 ولت تقسیم می شود). بعداً، مشخصات ATX12V v2.1 و v2.2 نیز الزامات کارایی را افزایش داد و بهبودهای مختلف دیگری را الزامی کرد.
تمام منابع تغذیه ATX12V شکل و اندازه فیزیکی یکسانی با فرم فاکتور ATX دارند.